De ergernis over Jezus voorbij….
‘Waarom zou iemand die ruim 2000 jaar geleden ergens ver weg heeft geleefd, voor ons hier en nu van betekenis zijn? En dan niet alleen maar als inspiratiebron, maar zelfs van beslissende betekenis?’ Dit interview met Jurek Woller vescheen eerder in de paaseditie van Echo. Jurek herinnert zich dat hij heel wat ergernis moest overwinnen, voordat hij toe was aan een nadere kennismaking met Jezus. Zeven jaar geleden kwam Jurek tot geloof. Daarvóór had hij nogal een heftige tijd meegemaakt, met bovennatuurlijk kwaad: boze geesten. ‘De heilige Geest, waar veel mensen zich nauwelijks iets bij kunnen voorstellen, was voor mij juist zeer reëel.’, vertelt Jurek. ‘Het was haast een lijfelijke ervaring: toen ik voor het eerst de christelijke God om hulp vroeg ervoer ik daadwerkelijk dat de heilige Geest in mijn hart kwam en ‘terrein veroverde op de kwade geesten’, om het zomaar eens te zeggen. Als je een tijd onder invloed van boze machten hebt geleefd, weet je hoe betekenisvol dat is. Het was een bevrijding. Als ik in de Bijbel lees over het uitwerpen van boze geesten, in de evangeliën of in het boek Handelingen dan vind ik dat erg geloofwaardig, want dat heb ik zelf zo ook meegemaakt.’ Maar de figuur van Jezus – met zijn lijden, sterven en opstanding, daar had hij nog wel een hele dobber aan. ‘Een historisch persoon van zo lang geleden, waarom zou Hij er toe doen? Bij een eerste kennismaking vond ik ‘m nogal eh…ouderwets. ‘Waarachtig ik verzeker u….’ zei Hij bijvoorbeeld. Ik kende niemand die zo praat. Bovendien had hij een band met Israël en dat maakte hem voor iemand als ik, opgevoed met sympathie voor de Palestijnen, ook al niet zomaar acceptabel. Waarom zou uitgerekend Hij een centrale persoon in mijn leven moeten worden; iemand waar ik me dagelijks in zou willen verdiepen, liederen over zingen, verhalen over horen? Ik ben een abstracte denker, dus God als degene die alles gemaakt heeft, heilige Geest, kosmische machten, daar kan ik meer mee dan met zo’n concreet historisch persoon. Gelukkig kwam ik al gauw een aantal mooie passages in de Bijbel tegen. In het eerste hoofdstuk van het Johannes-evangelie las ik over God die mens werd. ‘Het Woord is vlees geworden’. Dat was een eerste opstap om het leven van Jezus te begrijpen. God werd mens. Zoiets als een schrijver die zichzelf een plek geeft in zijn eigen roman, om het verhaal dat verkeerd dreigt af te lopen toch de goede kant op te brengen. Om beter begrijpen hoe Jezus’ leven, toen en daar, van betekenis is voor hier en nu, gebruik ik wel eens het volgende beeld. Wij leven als mens in ruimte en tijd. Vier dimensies – onze driedimensionale werkelijkheid, met de tijdsdimensie. Je zou die dimensies kunnen zien als een enorme glasplaat op een tafelblad. Met de komst van Jezus heeft God met een grote hamer een gat geslagen in de glasplaat. Die inbreuk is van invloed op de hele tafel, naar voren en achteren, links en rechts. Naar alle kanten lopen lijntjes naar die krater in de plaat. Zo’n beeld helpt me om het verband te zien tussen het leven van Jezus en dat van iedereen die ooit geleefd heeft of zal leven, inclusief ikzelf. Jezus wordt in het evangelie aangeduid als degene die de schuld wegneemt, de zonde verzoent. Pas toen ik al tot geloof gekomen was, kreeg ik er meer zicht op wat ‘zonden’ eigenlijk zijn. Nare dingen die God en medemensen bewust en onbewust aandoet. Als je eerlijk naar jezelf bent, blijk je dan best wel zondig. Maar ik kon mijn falen pas onder ogen zien, toen ik besefte dat God zó veel van me houdt en me vergeven heeft door de dood en opstanding van Jezus. Daardoor werd het draaglijk. Op de achtergrond speelt hier het beeld van God als rechter. Je staat voor God en de balans wordt opgemaakt van alles wat je verkeerd hebt gedaan. Je hebt het niet verdiend om te leven. Maar de rechter zegt: ‘Ik betaal; jij gaat vrij uit. Omdat Jezus voor je heeft betaald.’ Sinds ik dat allemaal meer op me hebt laten inwerken, is mijn dankbaarheid en liefde voor Jezus gegroeid. Het christelijk geloof belijdt dat Jezus volledig mens en tegelijkertijd volledig God is. Volledig mens, geen superman. Hij heeft echt geleden, Hij is er onderdoor gegaan. Alle angsten en pijn van het menselijk bestaan heeft hij tot in de diepste diepte gevoeld. Tegelijk was hij volledig God: Hij was bereid het lijden en sterven te ondergaan; uit liefde gaf hij alles op – gezondheid, succes, reputatie, comfort. Daarin bewijst Hij zijn totale liefde, dat Hij alles opgeeft voor mensen die niet aardig tegen hem doen, die zeggen dat ze niet op Hem zitten te wachten. Het evangelie van het lijden, sterven en de opstanding van Jezus is goed nieuws, ook voor iedereen die zelf geconfronteerd wordt met verschrikkelijk leed. Er zijn zoveel vormen van oneerlijk en zinloos lijden. Het evangelie geeft zelfs in de donkerste ervaringen perspectief. Jezus heeft de dood en het kwaad overwonnen door zijn opstanding uit de dood. De dood is het einde niet. Er is een nieuw begin mogelijk. Voor mij, en ook voor jou.
Oase van genade
‘Eén van de mooiste momenten uit het Paas-evangelie vind ik de passage waarin de leerlingen van Jezus bij elkaar zitten. Ze hebben de deur op slot gedaan, uit angst voor de represailles. Opeens staat Jezus als de Opgestane tussen hen in en hij wenst hen vrede toe, genade. Dat is in onze tijd een bevrijdend woord. Wij leven in een genadeloze maatschappij. Een typerend voorbeeld vind ik Airbnb, de populaire site waarmee je goedkope overnachtingen kunt regelen. Je kunt daar niet alleen als klant een beoordeling geven van de kamer die je huurde, ook de verhuurder geeft een beoordeling van jou als klant. Tegenover die cultuur waarin iedereen elkaar beoordeelt (en mogelijk veroordeelt) is de kerk een oase van genade en vrede.’