Wat kunnen we doen als we angst, zorgen en/of verdriet hebben?
In de tijd van de coronacrisis, waarin we ons nu bevinden en wat naar alle waarschijnlijkheid ook nog wel een poosje zal duren, zijn we soms bang nu toch écht dingen los te moeten gaan laten. Of dat we in ieder geval een andere invulling moeten gaan geven aan dingen in ons leven waar we juist zo aan gewend waren. Nu is dit misschien allemaal nog wel te overzien maar wat als het langer gaat duren? Als we uit deze hele crisis al iets zouden kunnen leren, heeft dit naar mijn idee vooral zin als we hier straks duurzaam gehoor aan zullen gaan geven. De ‘ratrace’ en de manier hoe we ons leven vaak hebben ingericht leek ons onverschillig te maken voor de prijs die we hier voor betalen op zowel economisch, ecologisch als sociaal gebied. Wat dit laatste betreft brengt deze crisis inzicht dat het ook anders kan nu we plotseling meer ‘tijd’ lijken te hebben. Tuurlijk, het is nu wel lastig om elkaar persoonlijk te ontmoeten maar het feit dat we ons en masse realiseren wat en wie écht belangrijk zijn in het leven maakt dat er veel wordt gebeld, geskypt, geschreven, geappt en veel wordt uitgesproken wat anders vaak niet gezegd werd. We maken ons ook zorgen om onze gezondheid en de gezondheid van de mensen die ons lief zijn en ook hier kunnen we zomaar in een onbewaakt moment ‘angstgevoelens’ ervaren. Want wat als dit virus ons te pakken krijgt en het ons overkomt? Laat staan de gevoelens van verdriet als het jezelf, of iemand van wie je houdt, overkomt en het virus sterker blijkt. Of – minder drastisch, maar ook verdrietig – als het je je baan kost en je hierdoor in (financiële) problemen komt, je zoveel spanning ervaart dat dit zijn weerslag heeft op je relatie… En ga zo maar door. Er zijn nog zoveel meer voorbeelden te noemen waardoor we ons in deze uitzonderlijke situatie overmand kunnen voelen door angst, zorgen en/of verdriet. Als ons iets overkomt – en in dit geval overkomt deze pandemie ons allemaal in zekere zin – reageren we vanuit ons verdedigingsmechanisme, net zoals we dat in andere bedreigende situaties doen. Het is een kwestie van bevriezen, vluchten en vechten. Waarvan denk ik de volgorde is dat, nadat de ernst van de kwestie tot je doorgedrongen is en je als het ware stil valt (bevriest), je het liefst weg wilt vluchten van de werkelijkheid – al was het maar naar een maand terug in de tijd, toen alles nog ‘normaal’ leek. Maar al snel komt dan het gevoel dat je tot actie wilt overgaan (vechten). Naast het feit dat deze afschuwelijke ziekte ervoor zorgt dat er mensen zijn die werkelijk voor hun leven moeten vechten zijn er gelukkig heel wat mensen die onder andere in de zorg werken die ervoor hen zijn en met hen mee vechten. Maar het maakt de ‘omstanders’ en ‘toeschouwers’ in zekere zin ook vechtlustig… We willen ook heel graag iets doén! Wat kúnnen we doen? Ik twijfel even of ik nu zal herhalen wat onze minister-president Mark Rutte (en zijn collegaministers) ons dagelijks op het hart drukt. Maar toch… Vanuit de gedachte van de kracht van de herhaling: houd afstand, ga alleen naar het werk indien nodig, doe niet aan ‘samenscholing’ en onthoud dat je het virus wel door kan geven ook als je je niet ziek voelt (of je je immuun waant). Dit zijn voorbeelden van de dingen die we vooral niet moeten doen. Maar wat kunnen we dan wél doen? Hoe zou Martha, de bezige bij uit het evangelie van Lucas, ons hierin tot voorbeeld kunnen zijn? Martha staat vaak in de schaduw van haar zus Maria. Want Maria heeft het goede deel gekozen, zegt de Heer Jezus in het evangelie van Lucas (Lucas 10:42), maar in Johannes 11 lijken de rollen omgekeerd. We lezen in dit Bijbelgedeelte van Johannes dat Lazarus (de broer van Martha en Maria) gestorven is en zowel Martha als Maria overmand zijn door verdriet. De angst en zorgen die hieraan vooraf zijn gegaan kunnen we ons wel voorstellen. Maar hoe gaan beiden zussen hiermee om? En wat doet Martha? Martha gaat met al haar zorgen, pijn en verdriet naar Jezus toe. Ze toont haar kwetsbaarheid aan Hem en uit zich zeer openhartig. Als we verder lezen, merken we ook hoezeer ze blijft vertrouwen op haar Heer en vasthoudt aan dat waar ze ten diepste in gelooft. Ze zet zich in om het goede wat haar in deze bizarre situatie overkomt – de rust en het vertrouwen dat ze ervaart – te delen. Zo gaat ze tenslotte naar haar zus Maria toe om te zeggen dat de Heer Jezus aangekomen is en naar Maria vraagt. Oké, dat is heel fijn voor Martha, zou je kunnen denken. Maar hoe zegt een verhaal van bijna 2000 jaar geleden mij nu nog iets? Nou, misschien wel omdat ook wij dit zouden kunnen doen in de bizarre werkelijkheid waarin we met elkaar zijn beland. Blijf met alles wat je bezighoudt, al je zorgen, angsten en verdriet, naar Jezus toegaan. Blijf bidden en ja, hierin mag je je uiten zoals je je voelt. Dat wil Jezus juist graag. Hij wil niet dat we doen alsof het allemaal wel meevalt, dat we ons groot houden. Hij wil ons puur en eerlijk. Oók – en misschien wel júist – daar waar het op emotie en gevoel aankomt. En dan niet alleen over ons zelf. Nee, Hij wil dat we verschillig zijn, juist ook om anderen, en dat de ander er voor ons toe doet. Houd je vast aan het vertrouwen dat Hij erbij is, no matter what. Hoe donker de periode ook is; het wordt weer Licht. Hoe moeilijk we ons dit soms kunnen voorstellen als we om ons heen kijken. Maar toch; blijf vasthouden aan wellicht de kortste geloofsbelijdenis ooit: ‘En toch.’ Als je gezond bent, blijf je inzetten door naar anderen om te kijken met aandacht. Boodschappen doen en/of zomaar een lief woord dat laat zien dat je de ander ziet. Blijf ervoor zorgen, zo je kunt, dat andere mensen, in cruciale beroepen, hun werk kunnen blijven doen. Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat wanneer je je gezegend weet door de Eeuwige, wees dan tot een zegen voor de ander. En ja, iets goeds zeggen over de ander maar ook tégen die ander dat kan iedereen… Vind je dat lastig? Oefening baart kunst! Wat ik tot slot nog graag zou willen zeggen is dat we met elkaar op weg zijn naar het grootste feest in de christelijke traditie, namelijk: het Paasfeest. We zijn al aardig op weg in de veertigdagentijd waarin we ons bevinden. Ik hoop en bid dat eenieder van ons zich getroost mag weten met de gedachte dat het Licht van Pasen (het Leven) de zwartste uren van Goede Vrijdag (de dood) overwinnen zal! Ook nu, dit jaar – juist nu! Weet je geborgen in de armen van Hem die ons zó liefheeft dat Hij alles voor ons (ver)droeg. *Wil je reageren of erover (door)praten? Laat het me weten! jscoufreur@outlook.com*