De kerk bruist in Rotterdam
In Nederland lijkt het beeld te bestaan dat de kerk het vooral heel moeilijk heeft, achteruit gaat, vergrijsd en misschien wel op haar laatste benen loopt. Nu is het zeker niet moeilijk om dit beeld te staven met allerlei voorbeelden vanuit allerlei dorpen en steden in Nederland. Als ik echter in Rotterdam om me heen kijk is dit echter zeker niet het algemene beeld. Natuurlijk – ook in Rotterdam zijn er kerken die het lastig hebben en zich afvragen of ze er over 10 jaar nog zijn. Maar er zijn echter nog veel meer voorbeelden te noemen van nieuwe initiatieven, frisse start-ups, groeiende kerken en vitale projecten vanuit de kerk. En dit lijkt niet zo maar even een tijdelijke opleving te zijn, maar een groeiende tendens (al zeg ik er eerlijk bij dat de vader van deze gedachte zeer zeker mijn eigen wens zou kunnen zijn…). Laat ik gewoon wat noemen wat ik om me heen zie gebeuren. In de gebieden Noord en Crooswijk met ca. 100.000 inwoners is er het platform Rotterdam Dorst. Hierbij zijn 17 projecten aangesloten die op wat voor manier dan ook hulp bieden vanuit een kerk. Denk aan een inloophuis voor vrouwen tot een uitdeelpunt van de voedselbank, maatjes voor gezinnen in armoede tot taalles, van kledingbank tot vraagbaak, etc. Op al die 17 projecten zijn (parttime) betaalde krachten met heel veel vrijwilligers bezig om mensen te helpen. Dit staat nog los van de Pauluskerk – een initiatief in het centrum van de stad dat al decennialang talloze mensen helpt met een verslaving, zonder status of zonder dak boven hun hoofd. Iets heel anders. In Rotterdam vallen ze niet zo vaak op, maar er zijn ontzettend veel internationale kerken. En er komen er ook steeds weer bij. Zoals ik onlangs hoorde van een Portugees/Nederlandse kerk bij mij in de buurt, een paar maanden oud en gegroeid van 6 naar 60 mensen. En zo zijn er talloze christelijke gemeenten die (vooral) gevuld worden met mensen met een niet-Nederlandse achtergrond. Van een enorm grote Poolse parochie tot een Congolese kerk, van een Anglicaanse kerk met steeds meer expats tot een kerk vol met Surinamers, van een Chinese kerk tot een multi-culti-kerk. Grote en kleine gemeenten, soms al decennia lang in de stad actief, soms nog maar recent gestart. En natuurlijk bloeien ze niet allemaal in dezelfde mate en hoeveel het er precies zijn weet ook niemand, maar er zit enorm veel vitaliteit in veel van deze groepen. Onderzoek heeft ook aangetoond dat deze internationale kerken mensen enorm helpen om hun weg te vinden in Nederland, hun nieuwe thuisland. Zoals er in 2018 ook tweetal Syrische kerels het initiatief genomen hebben tot Syrische diensten. Die worden bezocht door ca. 75 Syriers, waarvan een groot deel ook wat in een isolement dreigde te raken. Deze Syrische diensten hebben geleid tot een heel netwerk van Syriers die elkaar helpen om in Nederland/Rotterdam te aarden. Nog weer iets anders. Een heel aantal kerken die al decennialang in de stad actief zijn hadden het vaak moeilijk in de jaren ’80 en ’90, maar bloeien nu enorm. Waar ze vijfentwintig jaar geleden zich nog afvroegen hoeveel toekomstperspectief hun gemeente had, daar komen nu honderden mensen iedere zondag samen in de kerk. Deze veelal protestantse kerken hebben opmerkelijk veel jonge mensen in hun kerkbanken. Ook aan evangelische zijde zijn er een aantal grote gemeenten die helemaal niet zozeer met neergang en krimp bezig zijn, maar die per gemeente honderden betrokken mensen hebben. Iets waar ik dan zelf bij betrokken ben. Noorderlicht – een kerk binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Zeven jaar geleden gestart met een paar handen vol mensen en nu – verspreid over 2 locaties bijna 500 wekelijkse bezoekers van de diensten, waarvan 95% in de leeftijdscategorie 0 – 40 jaar. Ik voer wekelijks gesprekken met mensen die lid willen worden en zich willen aansluiten bij Noorderlicht. Velen van hen waren niet of nauwelijks met het christelijk geloof opgevoed. Of waren er wel mee opgevoed, maar hadden er jaren weinig meer mee gedaan, maar zijn inmiddels op een punt aangekomen dat ze dit geloof weer handen en voeten willen geven. Veel van deze jonge mensen laten zich ook inschakelen in allerlei activiteiten, groepen, projecten waarmee we mensen in Rotterdam willen dienen. Noorderlicht staat niet op zichzelf. Het laatste decennium zijn er in Rotterdam (zoals ook in veel andere steden) veel meer ‘start-ups’ gekomen (vaak ook pioniersplekken genoemd). Nieuwe vormen van kerk-zijn die proberen om mensen met nieuwe en meer eigentijdse vormen bij elkaar te brengen rondom het goede nieuws van Jezus Christus. Veel jonge mensen zijn betrokken bij deze nieuwe initiatieven. Niet zelden hebben deze pioniersplekken hun thuisbasis in wijken die als problematisch te boek staan en waar de kerk ook wat verdwenen leek. En dan zijn er nog al die stille helden – predikanten, diaconaal werkers, pastorale werkers en met name talloze vrijwilligers – die mensen opzoeken in seniorencomplexen, instellingen met psychiatrische instellingen, uitzetcentrum Zestienhoven, afdelingen met dementerende ouderen, opvangplekken voor dak- en thuislozen, etc. Zij bieden een luisterend oor, gaan het gesprek aan, delen soep uit, bidden met mensen, houden kleinschalige vieringen, helpen met praktische zaken. De kerk in Rotterdam bruist. En het is mooi om die kerk te mogen dienen.
